Gravelen is, eenvoudig uitgelegd, fietsen op (voornamelijk) gravelwegen. Met gravelwedstrijden als “Unbound gravelrace” en “The Belgian Waffle Ride” heeft Amerika al een grote gravelscene. In België was er nog niet veel te doen totdat een aantal studenten van de HoWest in samenwerking met Cycling Vlaanderen de allereerste gravelrace op Vlaamse bodem organiseerden: de À Bloc Gravel Race Beernem!
Gravel racing kan je eigenlijk wat vergelijken met een wielerwedstrijd op de weg maar dan op gravel of onverharde wegen. Die wegen zijn wel niet zo technisch als bij bijvoorbeeld een mountainbikeof cyclocross race. “Bij een gravel race gaat het wel echt om met de grote molen over de vaste of losse gravel te razen”, aldus een professional binnen de sport. Het parcours loopt daarbij meestal door bossen en/of open vlaktes. Om zo een parcours succesvol af te leggen rijd je best met een aangepaste koersfiets met een dikker paar banden voor meer grip.
De allereerste editie van de À Bloc Gravel race vond plaats op zaterdag 9 april 2022 in Beernem. Het parcours was 10 km lang. Er waren verschillende categorieën voor zowel jongens als meisjes, heren als dames: nieuwelingen, junioren en 18+ funklasse. De volledige race werd volledig georganiseerd door een groep van vier gemotiveerde studenten met een hart voor de koers: Joost, Brem, Jasper en Aiden. Als onderdeel van hun opleiding, Sport en bewegen (Howest), moesten ze namelijk een sportief evenement uit de grond stampen.
Alle vier hadden ze apart al ervaring als beachracer, mountainbiker en wegwielrenner. Sommigen van hen reden ook competitief in een van de disciplines. Zo kwamen ze op het idee om een uniek wielerevenement te organiseren. Ze stelden vast dat de gravel discipline aan het groeien was: de social gravel rides sprongen als paddenstoelen uit de grond. Alleen op competitief vlak viel er nog niets te beleven in België. Voor de studenten was hun schoolopdracht het uitgelezen moment om hier verandering in te brengen.
“We wilden oorspronkelijk een BK voor gravel organiseren maar dat bleek wat te hoog gegrepen” -Joost
Om zo een evenement uit de grond te stampen is samenwerking “key”. Dat ging gelukkig heel vlot. Enerzijds omdat de vier gasten elkaar al langer kenden. Anderzijds omdat ze de krachten gebundeld hadden door de taken goed te verdelen. Elk focusten ze op een aspect van de organisatie waarin ze zelf het meeste uitblonken. Zo werd Joost de communicatiemanager, Jasper de productmanager, Aiden de projectmanager en Brem de financieel manager. “We hadden elkaar dus wel echt nodig en moesten op elkaar kunnen vertrouwen om dit tot een goed einde te brengen”, vertelt Aiden. “We hadden heel graag zelf ook meegereden maar helaas was dat organisatorisch niet haalbaar.”
Het idee om er de eerste gravelrace van het land van te maken ontstond tijdens een driedaagse brainstormtrip in een abdij. “We wilden echt wel iets origineels organiseren, iets wat nog niet vaak gedaan was”, vertelt Brem. “Hoewel gravel een opkomende discipline is, werd het al snel duidelijk dat hier nog nooit een officiële race van was georganiseerd. Tijd om daar verandering in te brengen, dachten we”, vult Jasper aan.
“Eigenlijk dachten we de eerste gravel race van Vlaanderen te zijn maar nu blijkt na wat research dat we de eerste van België zijn”, vertelt Joost. “Dat was een enorme verrassing voor ons.” “Dat we gezien onze leeftijd en ervaring meteen de eerste mogen organiseren is wel echt ongelooflijk en iets waar we meer dan trots op zijn”, voegt Aiden er nog aan toe.
Dat er veel interesse voor een gravelrace was, werd meteen duidelijk: binnen de kortste tijd was het grootste deel van het evenement al uitverkocht. “Bij de funklasse hebben we zelfs het deelnemersaantal moeten vergroten en een wachtlijst creëren zodat zo veel mogelijk mensen de kans hadden om deel te nemen”, vertelt Brem. Dat ze dan ook de allereerste zijn, is echt wel uniek. “Stiekem dromen we er al van dat mensen na vandaag zullen terugdenken aan deze dag als het startschot van de competitieve gravelscene, dat zou heel cool zijn!”, bekent Aiden.
Via hun opleiding kwam de groep al snel in contact met Cycling Vlaanderen, dat regelmatig wielergerelateerde projecten van de opleiding Sport en bewegen (Howest) ondersteunt. “Al vrij snel werd duidelijk dat de mensen van Cycling Vlaanderen overtuigd waren van ons project en ons hiermee wilden helpen”, zegt Brem. “Met die hulp waren we enorm blij aangezien we zelf geen ervaring hadden en onze docenten nu ook niet direct thuis zijn in de wielerwereld”, legt Jasper uit.
“Het was voor ons de eerste keer hé, qua organiseren wisten we van veel dingen dus ook het fijne niet van af”. Het vertrouwen en de mogelijkheid om altijd organisatorische vragen te kunnen stellen, bracht de jonge initiatiefnemers al een hele stap dichter bij de realisatie van de allereerste gravelrace van het land.
“We willen we een facilitator zijn voor al onze stakeholders zodat elk initiatief zo efficiënt en vloeiend mogelijk gerealiseerd kan worden” Massimo/Astrid – Cycling Vlaanderen
Alle begin is moeilijk en dit geldt ook voor de eerste gravel race. Hoe begin je nu in godsnaam aan zoiets? “We gingen eerst ons idee presenteren bij de gemeente Beernem waarna de bal al snel aan het rollen ging. Voor we het 21 wisten waren het plaatselijke wielercomité, de politie en andere partners betrokken bij het project. Heel tof dat de gemeente ons zo goed met het project heeft geholpen!”, zegt Jasper.
Voor de realisatie van zo een race is natuurlijk ook materiaal en geld nodig. Gelukkig konden de studenten ook daar rekenen op een aantal kleine en grote sponsors. Onder andere de lokale fietsenwinkel, À bloc, Decathlon Brugge en Mercedes Vereenooghe gingen met hen in zee om er een mooie race van te maken. “Die sponsors hebben wel echt goed geholpen. Je hebt altijd wel sponsors die goederen willen schenken, maar uiteindelijk heb je ook centen nodig”, vertelt financieel manager Brem.
Op 27 april is het alleszins duidelijk, de organisatie is prima: voldoende seingevers, eten- en drinkstanden, muziek, sfeer, positieve deelnemers en meer! Projectmanager Joost deelt die mening maar blijft kritisch “Bij de organisatie komt zo veel kijken en hoop je niets uit het oog te verliezen. Dat is op een paar kleine, snel opgeloste, zaken goed gelukt! Sommige dingen kan je nu ook gewoon niet op voorhand weten.” Van de deelnemers valt toch enkel maar lof te horen. De meesten kijken zelfs al enthousiast uit naar een volgende editie!
Alle opbrengsten van de race waren ten voordele van een goed doel, namelijk vzw “Boven de wolken”, een vzw die ouders steunt wanneer ze hun baby verliezen. Dat doet de vzw door hen tastbare herinneringen te geven en hen bij te staan tijdens de eerste moeilijke momenten. Professionele fotografen van de organisatie steken gratis en met veel respect hun hart en ziel in het maken van blijvende herinneringen die nooit zullen vervagen. Foto’s die ouders helpen bij het leren leven met het verlies en die ze met veel trots kunnen laten zien.
Joost, die de organisatie nauw aan het hart ligt, stelde voor om de organisatie te steunen. Zijn kompanen gingen meteen akkoord om de opbrengsten aan zo een mooi initiatief te schenken. Zo gezegd, zo gedaan en uiteindelijk kon de À Bloc gravel race een som van maar liefst 465 euro inzamelen voor het goede doel. Iets om als organisator extra trots op te zijn.
“Dat het een succes ging worden hadden we ergens wel verwacht maar niet op die manier”, vertelt Joost. “Dat de open categorie na twee uur al volzet was, was echt een verrassing!” Uiteindelijk telden we een 200-tal moedige deelnemers. Op de dag van de race stroomde het volk al vrij snel toe. Het weer was dan ook uitstekend, paraplu’s waren nergens voor nodig. Enerzijds zagen we familie en vrienden die kwamen supporteren maar anderzijds waren er ook heel wat nieuwsgierige passanten die nog nooit van gravel racing gehoord hadden. Een goede promotie voor deze nieuwe wielerdiscipline.
Na de laatste race blikt de groep studenten tevreden terug op de dag. “Of we de race volgend jaar opnieuw zouden willen organiseren? Ja graag zelfs, heel wat deelnemers vroegen er ook al naar, maar dat valt nog af te wachten. De haalbaarheid in combinatie met het schoolwerk en hobby’s zal een beslissende factor worden. Het zou in ieder geval heel mooi zijn, want het is uiteindelijk iets waar we zo lang aan gewerkt hebben en echt trots op zijn. Toch wel een verdienste, zeker op onze leeftijd“, zegt Jasper.
Dankzij de hulp van een aantal gravel experten konden de studenten een mooi en uitdagend wedstrijdparcours uitstippelen. Afhankelijk van de categorie bedroeg de afstand van de race tussen de 30 km en de 50 km, in de vorm van een lus van 10 km die uit maar liefst 70 procent onverharde weg bestond!
Over het algemeen was het parcours niet super technisch: de gravel stukken waren voornamelijk plat met hier en daar een bochtje. “Dat is uiteindelijk ook niet echt nodig bij gravel want je kan het ook niet vergelijken met cyclocross”, verduidelijkt Aiden. Toch mochten de renners het parcours niet onderschatten want de staat van die stukken gravel was erg gevarieerd en ging van hele losse tot vastere gravel. Hierdoor was de juiste positionering en techniek toch zeker vereist om als eerste over de streep te geraken.
De winnares bij de juniores bevestigde dat achteraf ook. Bovendien maakte het stevige windje de open en uitgestrekte gravelwegen extra pittig om te trotseren. “De route hebben we absoluut al een paar keer zelf gereden. Voor ons is het eerste stuk wel het summum, het is een lange kronkelende gravelweg. De eerste verkenning deden we in oktober wat echt chique was: toen reden we echt tussen de maisvelden. Volgende keer moeten we de race dus in oktober organiseren”, lacht brem.
“We hopen in ieder geval dat dit een aanmoediging kan zijn voor andere organisatoren en misschien wel het begin kan zijn van iets langs en moois. Het begin van misschien wel een volwaardige jaarlijkse gravelkalender.” - Jasper
Heb je net als deze 4 studenten het idee om een wedstrijd, cyclo tocht of iets helemaal anders te organiseren maar weet je niet goed waar te beginnen? Neem gerust contact op met Cycling Vlaanderen en we proberen je op weg te helpen! Stuur een mailtje naar massimo.van.lancker@cycling.vlaanderen of mathieu.bruyneel@cycling.vlaanderen